Parafia Grudynia Wielka – historia

O pierwszym kościele parafialnym w Grudyni wspominają rejestry dziesięcin z 1335r. i 1447r archiprezbiteratu kozielskiego.

Drugi kościół pojawia się w aktach wizytacyjnych diecezji wrocławskiej z 1679r.  Zaznaczają one, że w Grudyni Wielkiej znajduje się drewniany kościół parafialny pw. św Apostołów Piotra i Pawła, wybudowany w 1567r. o długości 23 łokci i szerokości 13 łokci (łokieć = 57,6 cm). (1) Parafię tworzyli wówczas mieszkańcy Grudyni Wielkiej i Grudyni Małej. Fundatorami kościoła byli luteranie bracia Adam i Wieńczysław Larisch. Kościół (należący do luteran) posiadał drewnianą zakrystię i wieżę, urządzony był prosto, posiadał trzy dzwony. Również ołtarz i tabernakulum były drewniane. Podczas wspomnianych wizytacji były w zadowalającym stanie. W kościele znajdowało się kamienne babtysterium, gdzie umieszczono basen z wodą. Służyło ono do udzielania chrztów. Wewnątrz nie posiadał ornamentów.  Na wyposażeniu kościoła były m.in.: trzy alby, srebrna patena, monstrancja, dwie ampułki, cztery komże i księgi rytualne. Stanowisko gospodarza parafii pełnił Bartłomiej Ignacy Makusz.
Akta wizytacyjne z lat 1687/88 donoszą, że świątynia posiadała małą drewnianą zakrystię, która była w bardzo złym stanie.W kościele poza sprzętami wymienionymi podczas poprzedniej wizytacji, znajdowały się również konfesjonały, dwa boczne ołtarze, ambona i dzwonki.
Dodatkowo przez parafian katolików (Jarosław Pelka, Władysław Larisch, Gabriel Lichniowski) ufundowane zostały trzy nowe komże, dwie alby, przykrycia na ołtarze, kielich, patenę, chrzcielnicę, trzy dzwonki i Mszał Rzymski. Kościół ten zbudowany w stylu romańskim z murem pruskim, pod koniec XIX wieku, po ponad 300 latach istnienia, był w fatalnym stanie i groził zawaleniem.

Trzeci z kolei kościół w Grudyni (neogotycki) powstał na fundamentach poprzedniego. Budowę rozpoczęto w 1895, a ukończono 2 lipca 1896 pod przewodnictwem ks. proboszcza Juliusza Muhlsteffa. Wyświecony pw. Nawiedzenia NMP przez dziekana dekanatu gościęcińskiego ks. radcę Rudolfa Bannera z Walc. Podczas działań wojennych w 1945r. kościół został uszkodzony. Remontowano go w latach 1945-53. W 1964 r. kościół otrzymał trzy nowe spiżowe dzwony, które konsekrował opolski biskup pomocniczy Henryk Grzondziel.

(...)


  1. Visitationsberichte der Diözese Breslau. Archidiakonat Oppeln - 1904 (s.170,484)

Parafia Grudynia Wielka – duchowieństwo

Proboszczowie

 

  1. Ks. Juliusz Mühlsteff (1894-1912)
  2. Ks. Edward Wycisk (1912-1948)
  3. Ks. Leon Kara (1948-1950)
  4. Ks. Andrzej Wenzel (1950-1953)
  5. Ks. Hubert Gidziela (1954-1969)
  6. Ks. Emil Gruszka (1969-1978)
  7. Ks. Józef Smalara (1978-2015)
  8. Ks. Ryszard Kościelny (2015-2019)
  9. Grzegorz Podburaczyński (od 2019)

Wikariusze

  1. Ks. Franciszek Lerch (1960-1962)
  2. Ks. Alojzy Jurczyk (1962-1966)
  3. Ks. Emil Gruszka (1967-1969)

Źródło: Broszura wydana z okazji 100 lecia kościoła.

 

Proboszczowie pracujący w poprzednim kościele
(opracowane na podstawie Schematyzmów Diecezji/Archidiezecji Wrocławskiej dostępnych na Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej http://www.dbc.wroc.pl)

  • Johannes Nepomucenus Manderla (1886 - 1893) (przed 1886 jako pomocnik duchowy przy wakacie proboszcza)
  • Joseph Mysliwiec (1858-1876)
  • Ludwig Stache (W Grudyni w roku 1857)
  • Dominicus Janik (1835-1857)
  • Joannes Gnosdek (W Grudyni w 1828)
  • Josephus Adamczik (W Grudyni w 1799 i 1802)
  • Joannes de Starzimsky (W Grudyni w 1766)
  • Valent. Sklarzick (W Grudyni w 1757)
  • Joannes ab Eycke (W Grudyni w 1748)
  • Bartłomiej Ignacy Makusz (W Grudyni w 1679 i 1687)